تشخيص بيماري سلياك
تشخيص بيماري سلياك : اكثر افرادي كه دچار بيماري سلياك مي شوند خودشان نمي دانند و تشخيص داده نمي شود به طوري كه محققان حدس مي زنند فقط بيست درصد از افراد مبتلا به اين بيماري تشخيص داده مي شوند اين بيماري يك بيماري جدي به حساب مي آيد كه اثراتي طولاني مدت دارد و تشخيص ان بسيار سخت است به طوري كه شخص اگر قبل از آزمايش رژيم غذايي بدون گلتون داشته باشد آزمايش ممكن است منفي باشد يك رژيم غذايي معمولي بايد حداقل براي شش هفته قبل از آزمايش ادامه يابد. در واقع در اين مدت بايد مصرف حداقل هر چهار برش نان گندمي روزانه براي بزرگسالان و هر دو برش نان گندمي براي كودكان ادامه يابد.
تستهاي تشخيصي بيماري سلياك شامل موارد زير است:
آزمايش خون :
آزمايش خون يكي راه هاي تشخي بيماري سلياك است كه در ان از فرد مورد نظر نمونه خون مي گيرند و و آن را از نظر آنتيباديهايي كه معمولاً در جريان خون افراد مبتلا به بيماري سلياك وجود دارد، بررسي ميكنند. اكثرا پزشكان دو نوع آزمايش خون براي تشخيص بيماري سلياك انجام مي دهند اول آزمايش سرولوژي بررسي آنتيباديهاي خون كه سطح بالايي از پروتئينهاي آنتيبادي خاص نشاندهنده واكنش ايمني به گلوتن و دوم آزمايش ژنتيكي براي آنتيژنهاي لكوسيتي انسان (HLA-DQ2 و HLA-DQ8) است.
اما اين راه نيز صددرصد مطمئن نيست زيرا ممكن است آنتيباديها در خون موجود نباشند ولي فرد دچار بيماري سلياك باشد به هر حال اگر پزشك ازمايش خون و بيوپسي رودهي كوچك را انجام دهد ولي به نتيجه اي نرسد آزمايش ژني (HLA) انجام مي دهد كه تستي بسيار مفيد است بيش از ۹۹ درصد افراد مبتلا به بيماري سلياك داراي ژن HLA DQ2، HLA DQ8 يا بخشي از آنها هستند ولي لازم به ذكر است كه آزمايش ژني به تنهايي نميتواند بيماري سلياك را تشخيص دهد. هم زمان با انجام تستهاي بيماري سلياك لازم است تا غذاهاي حاوي گلوتن مصرف شود تا از دقت بالاي نتايج به دست آمده اطمينان حاصل شود. آزمايش خون براي تشخيص بيماري سلياك كافي نيست نمي تواند مطمئن باشد.
بيوپسي و نمونهبرداري بافتي :
اين آزمايش براي تاييد انجام مي شود به طوري كه اگر در مرحله آزمايش خون تشخيص داده شد كه فرد دچار بيماري سلياك است پزشك بيوپسي و نمونهبرداري بافتي را انجام مي دهد اگر عليرغم داشتن يك آزمايش خون منفي همچنان علايم بيماري سلياك وجود داشته باشد، ممكن است متخصص گوارش هنوز توصيه به انجام بيوپسي داشته باشد اين آزمايش توسط توسط يك متخصص گوارش در بيمارستان انجام مي شود كه براي تشخيص بيماري سلياك كمك مي كند نحوه انجام اين آزمايش هم به اين گونه است آندوسكوپ (يك لولهي نازك و انعطافپذير مجهز به نور و يك دوربين در يك طرف) به داخل دهان وارد ميشود و به آرامي به رودهي كوچك منتقل ميگردد.
قبل از انجام اين روش يك بيحسي ملايم براي خنثي كردن ريفلاكس گلو و يا آرام بخش براي حفظ همكاري بيمار داده ميشود. متخصص گوارش به وسيله آندوسكوپ و ابزار بيوپسي عمل نمونهگيري از پوشش رودهي كوچك را انجام ميدهد. سپس نمونه زير ميكروسكوپ از نظر بيماري سلياك و تخريب ريز پرز روده مورد بررسي قرار ميگيرد.
بيشتر بخوانيد : بيماري هاي گوارشي
به منظور مراحل درمان و ارزيابي مقدار بيماري بعد از ازمايش خون و انجام بيوپسي آزمايش هاي ديگري نيسز انجام ميدهند.
آزمايشهاي خون بيشتري براي بررسي سطح آهن و ساير ويتامينها و مواد معدني خون درخواست ميشود. با كمك اين تستهاي اضافي فرد از نظر برخي عوارض بيماري مانند كمخوني بررسي ميگردد.
در صورت شك به بيماري درماتيت هرپتيفرم (خارش ناشي از عدم تحمل گلوتن) ممكن است يك نمونه بيوپسي پوست لازم باشد. اين نمونهبرداري تحت بيحسكننده موضعي انجام ميشود و شامل تهيه يك نمونه كوچك پوست از منطقه آسيب ديده است تا بتوان آن را زير ميكروسكوپ بررسي كرد.
اسكن DEXA نيز ممكن است در برخي موارد مانند شك به كاهش تراكم استخوان توصيه شود. اين اسكن يك نوع تصويربرداري اشعه ايكس است كه تراكم استخوان را اندازهگيري ميكند. در بيماري سلياك ، كمبود مواد مغذي ناشي از هضم ناكافي ميتواند استخوانها را ضعيف و شكننده و دچار پوكي استخوانكند. اسكن DEXA يك آزمايش براي بررسي افراد در معرض خطر شكستگيهاي استخواني است.
بعد از اين كه بيماري تشخيص داده شد بيمار بايد رژيم غذايي خود را تغيير دهد كه اين موضوع كمي گيج كننده است به طوري كه تا چند ماه افراد بيمار به طور اشتباه و تصادفي از مواد غذايي كه داراي گلتون است استفاده مي كنند كه اين امر باعث مي شود علائم بيماري دوباره ظاهر شود.
يك رژيم غذايي بدون گلوتن با كاهش خطرات طولانيمدت همراه با بيماري سلياك، پيامدهاي مثبتي براي سلامتي دارد. افرادي كه از نظر پزشكي به درستي تشخيص داده ميشوند با احتمال بيشتري سلامتي خود را باز مييابند. پس از تشخيص ابتلاي يكي از اعضاي خانواده به بيماري سلياك لازم است تا بستگان فوري از نظر اين بيماري بررسي شوند.
بايد بسيار هوشيار باشيد زيرا برخي تست ها و آزمايش هايي وجود دارند كه مطمئن نيستند و جامعه پزشكي ان ها را تاييد نمي كند اين تست ها و ازمايش ها براساس مطالعات و تحقيقات انجام شده غيرقابل اطمينان هستند زيرا باعث مي شوند افرد بيمار دچار سردگمي شوند جامعه بين المللي ايمونولوژي و آلرژي باليني استراليا (ASCIA) ااين روش ها را غيرقابل اعتماد و استفاده از ان ها را توصيه نمي كند اين بيماري بايد به طور كامل تشخيص داده و بررسي شود و بعد از انجام مراحل پزشك مي تواند ساير علل علايم را آزمايش كند.
تشخيص بيماري سلياك
تشخيص بيماري سلياك : اكثر افرادي كه دچار بيماري سلياك مي شوند خودشان نمي دانند و تشخيص داده نمي شود به طوري كه محققان حدس مي زنند فقط بيست درصد از افراد مبتلا به اين بيماري تشخيص داده مي شوند اين بيماري يك بيماري جدي به حساب مي آيد كه اثراتي طولاني مدت دارد و تشخيص ان بسيار سخت است به طوري كه شخص اگر قبل از آزمايش رژيم غذايي بدون گلتون داشته باشد آزمايش ممكن است منفي باشد يك رژيم غذايي معمولي بايد حداقل براي شش هفته قبل از آزمايش ادامه يابد. در واقع در اين مدت بايد مصرف حداقل هر چهار برش نان گندمي روزانه براي بزرگسالان و هر دو برش نان گندمي براي كودكان ادامه يابد.
تستهاي تشخيصي بيماري سلياك شامل موارد زير است:
آزمايش خون :
آزمايش خون يكي راه هاي تشخي بيماري سلياك است كه در ان از فرد مورد نظر نمونه خون مي گيرند و و آن را از نظر آنتيباديهايي كه معمولاً در جريان خون افراد مبتلا به بيماري سلياك وجود دارد، بررسي ميكنند. اكثرا پزشكان دو نوع آزمايش خون براي تشخيص بيماري سلياك انجام مي دهند اول آزمايش سرولوژي بررسي آنتيباديهاي خون كه سطح بالايي از پروتئينهاي آنتيبادي خاص نشاندهنده واكنش ايمني به گلوتن و دوم آزمايش ژنتيكي براي آنتيژنهاي لكوسيتي انسان (HLA-DQ2 و HLA-DQ8) است.
اما اين راه نيز صددرصد مطمئن نيست زيرا ممكن است آنتيباديها در خون موجود نباشند ولي فرد دچار بيماري سلياك باشد به هر حال اگر پزشك ازمايش خون و بيوپسي رودهي كوچك را انجام دهد ولي به نتيجه اي نرسد آزمايش ژني (HLA) انجام مي دهد كه تستي بسيار مفيد است بيش از ۹۹ درصد افراد مبتلا به بيماري سلياك داراي ژن HLA DQ2، HLA DQ8 يا بخشي از آنها هستند ولي لازم به ذكر است كه آزمايش ژني به تنهايي نميتواند بيماري سلياك را تشخيص دهد. هم زمان با انجام تستهاي بيماري سلياك لازم است تا غذاهاي حاوي گلوتن مصرف شود تا از دقت بالاي نتايج به دست آمده اطمينان حاصل شود. آزمايش خون براي تشخيص بيماري سلياك كافي نيست نمي تواند مطمئن باشد.
بيوپسي و نمونهبرداري بافتي :
اين آزمايش براي تاييد انجام مي شود به طوري كه اگر در مرحله آزمايش خون تشخيص داده شد كه فرد دچار بيماري سلياك است پزشك بيوپسي و نمونهبرداري بافتي را انجام مي دهد اگر عليرغم داشتن يك آزمايش خون منفي همچنان علايم بيماري سلياك وجود داشته باشد، ممكن است متخصص گوارش هنوز توصيه به انجام بيوپسي داشته باشد اين آزمايش توسط توسط يك متخصص گوارش در بيمارستان انجام مي شود كه براي تشخيص بيماري سلياك كمك مي كند نحوه انجام اين آزمايش هم به اين گونه است آندوسكوپ (يك لولهي نازك و انعطافپذير مجهز به نور و يك دوربين در يك طرف) به داخل دهان وارد ميشود و به آرامي به رودهي كوچك منتقل ميگردد.
قبل از انجام اين روش يك بيحسي ملايم براي خنثي كردن ريفلاكس گلو و يا آرام بخش براي حفظ همكاري بيمار داده ميشود. متخصص گوارش به وسيله آندوسكوپ و ابزار بيوپسي عمل نمونهگيري از پوشش رودهي كوچك را انجام ميدهد. سپس نمونه زير ميكروسكوپ از نظر بيماري سلياك و تخريب ريز پرز روده مورد بررسي قرار ميگيرد.
بيشتر بخوانيد : بيماري هاي گوارشي
به منظور مراحل درمان و ارزيابي مقدار بيماري بعد از ازمايش خون و انجام بيوپسي آزمايش هاي ديگري نيسز انجام ميدهند.
آزمايشهاي خون بيشتري براي بررسي سطح آهن و ساير ويتامينها و مواد معدني خون درخواست ميشود. با كمك اين تستهاي اضافي فرد از نظر برخي عوارض بيماري مانند كمخوني بررسي ميگردد.
در صورت شك به بيماري درماتيت هرپتيفرم (خارش ناشي از عدم تحمل گلوتن) ممكن است يك نمونه بيوپسي پوست لازم باشد. اين نمونهبرداري تحت بيحسكننده موضعي انجام ميشود و شامل تهيه يك نمونه كوچك پوست از منطقه آسيب ديده است تا بتوان آن را زير ميكروسكوپ بررسي كرد.
اسكن DEXA نيز ممكن است در برخي موارد مانند شك به كاهش تراكم استخوان توصيه شود. اين اسكن يك نوع تصويربرداري اشعه ايكس است كه تراكم استخوان را اندازهگيري ميكند. در بيماري سلياك ، كمبود مواد مغذي ناشي از هضم ناكافي ميتواند استخوانها را ضعيف و شكننده و دچار پوكي استخوانكند. اسكن DEXA يك آزمايش براي بررسي افراد در معرض خطر شكستگيهاي استخواني است.
بعد از اين كه بيماري تشخيص داده شد بيمار بايد رژيم غذايي خود را تغيير دهد كه اين موضوع كمي گيج كننده است به طوري كه تا چند ماه افراد بيمار به طور اشتباه و تصادفي از مواد غذايي كه داراي گلتون است استفاده مي كنند كه اين امر باعث مي شود علائم بيماري دوباره ظاهر شود.
يك رژيم غذايي بدون گلوتن با كاهش خطرات طولانيمدت همراه با بيماري سلياك، پيامدهاي مثبتي براي سلامتي دارد. افرادي كه از نظر پزشكي به درستي تشخيص داده ميشوند با احتمال بيشتري سلامتي خود را باز مييابند. پس از تشخيص ابتلاي يكي از اعضاي خانواده به بيماري سلياك لازم است تا بستگان فوري از نظر اين بيماري بررسي شوند.
بايد بسيار هوشيار باشيد زيرا برخي تست ها و آزمايش هايي وجود دارند كه مطمئن نيستند و جامعه پزشكي ان ها را تاييد نمي كند اين تست ها و ازمايش ها براساس مطالعات و تحقيقات انجام شده غيرقابل اطمينان هستند زيرا باعث مي شوند افرد بيمار دچار سردگمي شوند جامعه بين المللي ايمونولوژي و آلرژي باليني استراليا (ASCIA) ااين روش ها را غيرقابل اعتماد و استفاده از ان ها را توصيه نمي كند اين بيماري بايد به طور كامل تشخيص داده و بررسي شود و بعد از انجام مراحل پزشك مي تواند ساير علل علايم را آزمايش كند.